Ngày nay, việc xây dựng một sân vận động không chỉ là tạo ra một địa điểm thi đấu thể thao mà còn là biểu tượng văn hóa và thành tựu công nghệ của thời đại. Sự đầu tư khổng lồ vào các sân vận động hiện đại phản ánh nhu cầu ngày càng cao về trải nghiệm khán giả, cùng với tầm nhìn kiến trúc đột phá và ứng dụng công nghệ tiên tiến. Hãy xem xét các sân vận động đắt nhất thế giới: những công trình này tiêu tốn hàng tỷ đô la, nhưng liệu chúng có thực sự mang lại giá trị tương xứng cho cộng đồng?
SoFi Stadium: Công trình tỷ đô tại California
Dẫn đầu danh sách sân vận động đắt nhất thế giới là SoFi Stadium với mức đầu tư khổng lồ 6,48 tỷ USD, tọa lạc tại Inglewood, California. Khánh thành vào năm 2020, công trình này làm choáng ngợp giới chuyên môn bởi quy mô và tính năng độc đáo.
Điểm nổi bật của SoFi Stadium là mái che bằng vật liệu ETFE (Ethylene Tetrafluoroethylene), một loại polymer trong suốt cho phép ánh sáng tự nhiên chiếu qua nhưng vẫn bảo vệ khán giả khỏi các yếu tố môi trường. Thiết kế này không chỉ tạo nên thẩm mỹ kiến trúc mà còn giúp tiết kiệm năng lượng đáng kể. Trung tâm của sân vận động là màn hình video 4K hai mặt, “Infinity Screen”, trải dài 110 mét và nặng 1000 tấn. Hệ thống này cung cấp góc nhìn hoàn hảo cho tất cả 70.000 chỗ ngồi (có thể mở rộng lên 100.000 cho sự kiện đặc biệt), tạo ra trải nghiệm xem thi đấu chưa từng có.
Ngoài vai trò là sân nhà của Los Angeles Rams và Los Angeles Chargers, SoFi Stadium còn là điểm đến cho các sự kiện văn hóa quy mô lớn. Khu phức hợp xung quanh bao gồm hồ nhân tạo, công viên và không gian thương mại, biến nơi này thành trung tâm giải trí đa năng phục vụ cả cộng đồng địa phương và du khách.
Allegiant Stadium: Viên ngọc sa mạc của Las Vegas
Ra mắt năm 2020 với chi phí 2,41 tỷ USD, Allegiant Stadium tại Las Vegas là minh chứng cho tham vọng biến “Thành phố Tội lỗi” thành điểm đến thể thao hàng đầu. Được thiết kế bởi Manica Architecture, sân vận động này kết hợp hoàn hảo giữa thẩm mỹ hiện đại và khả năng chống chịu thời tiết khắc nghiệt của sa mạc Nevada.
Vỏ ngoài đen bóng của Allegiant Stadium tạo nên hình ảnh huyền bí, trong khi cửa sổ kính khổng lồ hướng về Dải Las Vegas mang đến tầm nhìn ngoạn mục. Điểm đặc biệt của sân vận động này là sân cỏ tự nhiên di động, được đặt trên khay nặng 9.500 tấn có thể di chuyển ra ngoài để tiếp nhận ánh sáng mặt trời.
Với sức chứa 65.000 người, Allegiant Stadium được trang bị:
- Hệ thống âm thanh 4D hiện đại nhất hiện nay
- Hệ thống chiếu sáng LED với 290 đèn pha
- Khu vực Wynn Field Club – khu vực nightclub cao cấp ngay sau khu vực end zone
- 2.200 màn hình TV độ phân giải cao trong toàn bộ sân vận động
Từ khi ra mắt, Allegiant Stadium đã trở thành cỗ máy kinh tế thực sự, mang lại doanh thu hàng trăm triệu đô la mỗi năm cho Las Vegas thông qua các sự kiện NFL, giải bóng đá quốc tế và concert của các nghệ sĩ hàng đầu thế giới.
MetLife Stadium: Kiến trúc đa năng vùng Đông Bắc
MetLife Stadium tại East Rutherford, New Jersey, có chi phí xây dựng 2,38 tỷ USD, là minh chứng cho sự đổi mới trong thiết kế đa chức năng. Điểm độc đáo nhất của sân vận động này là khả năng “biến hình” giữa hai đội bóng chủ nhà – New York Giants và New York Jets – với hệ thống đèn LED có thể chuyển đổi màu sắc theo từng sự kiện. Khánh thành năm 2010, MetLife Stadium đi tiên phong trong nhiều công nghệ vận hành như là hệ thống nhận diện khuôn mặt tại các cổng vào, công nghệ quét vé điện tử tự động hay hệ thống phân tích dữ liệu lớn để tối ưu hóa luồng khán giả
Với 82.500 chỗ ngồi, MetLife Stadium sở hữu 10.000 m² không gian club và lounge sang trọng, cùng 200 quầy ẩm thực đa dạng phục vụ từ ẩm thực đường phố đến món ăn đẳng cấp. Sân vận động này cũng ghi dấu ấn trong lịch sử thể thao khi đăng cai Super Bowl XLVIII – trận chung kết NFL đầu tiên được tổ chức ngoài trời tại khu vực có khí hậu lạnh.
Đến năm 2025, MetLife Stadium sẽ tiếp tục khẳng định vị thế quốc tế khi trở thành một trong những địa điểm tổ chức World Cup FIFA 2026, dự kiến thu hút hơn một triệu du khách quốc tế.
Mercedes-Benz Stadium và Wembley: Kiến trúc biểu tượng hai bờ đại dương
Hai công trình hoàn thiện danh sách sân vận động đắt nhất thế giới đại diện cho hai triết lý kiến trúc khác biệt nhưng đều đạt đến đỉnh cao sáng tạo.
Mercedes-Benz Stadium tại Atlanta, Georgia (2,2 tỷ USD) nổi bật với thiết kế mái vòm “Oculus” đột phá, lấy cảm hứng từ mái vòm Pantheon La Mã cổ đại. Tám tấm panel kim loại khổng lồ có thể mở ra và đóng lại như cánh máy ảnh, hoàn thành chu kỳ chỉ trong vài phút. Sân vận động này đặt ra tiêu chuẩn mới về bền vững với chứng nhận LEED Platinum – công trình thể thao đầu tiên đạt được danh hiệu này. Hệ thống thu gom nước mưa, pin năng lượng mặt trời và thiết kế tiết kiệm năng lượng giúp giảm 29% lượng nước và 23% năng lượng sử dụng so với sân vận động truyền thống.
Wembley Stadium (2,2 tỷ USD) ở London kết hợp giữa di sản lịch sử và đổi mới hiện đại. Biểu tượng của “ngôi đền bóng đá” này là vòm thép 133 mét – cấu trúc mái có hỗ trợ dây cáp dài nhất thế giới. Với 90.000 chỗ ngồi, Wembley không chỉ là sân vận động lớn nhất Vương quốc Anh mà còn là nơi tổ chức những sự kiện văn hóa quan trọng nhất đất nước này. Mỗi năm, Wembley đóng góp hơn 150 triệu bảng Anh cho nền kinh tế London, tạo ra hàng ngàn việc làm và thu hút khoảng 2 triệu khách tham quan.
Kết luận
Các sân vận động đắt nhất thế giới đang thay đổi cách chúng ta trải nghiệm thể thao và giải trí. Từ thiết kế thân thiện môi trường của Mercedes-Benz Stadium đến công nghệ màn hình đỉnh cao của SoFi Stadium, Jpandashley hi vọng những công trình này định hình tương lai của kiến trúc thể thao. Mặc dù vấn đề chi phí vẫn luôn gây tranh cãi, không thể phủ nhận những lợi ích kinh tế, văn hóa và xã hội mà các sân vận động hiện đại mang lại.